Noodverlichting projecteren in 5 stappen
Als je noodverlichting gaat projecten, kom je gegarandeerd knelpunten tegen. Zelfs bij kleine, eenvoudige gebouwen. Door het volgende stappenplan te volgen, maken we je het projecteren gemakkelijker.
1. Gebruiksfunctie en verblijfsgebieden vaststellen
De gebruiksfunctie is de functie die aan een bepaald gebouw of een gedeelte daarvan is toegekend. In de praktijk is dit een stap die nog wel eens wordt overgeslagen. Maar voor het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, voorheen Bouwbesluit) is dit van groot belang. Of een bedrijfshal bijvoorbeeld een normale industriefunctie of een lichte industriefunctie heeft, heeft invloed op de eisen aan de noodverlichting.
Daarna ga je de verblijfsgebieden vaststellen. Een verblijfsgebied is een onderdeel van het gebruiksgebied of een gedeelte daarvan voor het verblijven van personen voor langere tijd. Voor de verblijfsgebieden moet je de bezettingsgraad bepalen.
2. Bezettingsgraad bepalen
De bezettingsgraad geeft aan voor hoeveel personen een ruimte is ontworpen. Hiermee kun je bepalen of er volgens de wet- en regelgeving noodverlichting hoort te hangen. Zo moet er in ruimtes voor meer dan 50 personen vluchtrouteaanduiding hangen. In ruimtes met meer dan 75 personen moet er ook noodverlichting hangen.
3. Vluchtroutes in kaart brengen
Volgens het Bbl zijn vluchtroutes veilige routes in een gebouw om in geval van nood een veilige plaats te bereiken. Vaak heeft de architect of veiligheidsdeskundige al nagedacht over de ontruiming van het gebouw. Als er ontruimingsplattegronden aanwezig zijn, gebruik deze dan. Heb je die niet, vraag dan de opdrachtgever hoe ontruimingen plaats zullen vinden. Pas als er geen ontruimingsplattegronden zijn, kun je de vluchtroutes zelf bepalen. Dit op basis van eigen inzichten en ervaring. Geef dit wel duidelijk bij de klant aan. Zo wordt jij niet verantwoordelijk gehouden als het niet aansluit bij hetgeen de architect of de opdrachtgever voor ogen hadden.
4. Prestatie-eisen aanwijzen
De prestatie-eisen zijn de eisen gebaseerd op de wet- en regelgeving. De belangrijkste normen en wet- en regelgeving zijn de NEN-EN 1838, het Bbl en het Arbobesluit. Deze heb je met onze prestatie-eisen kaart altijd paraat. Start met het toepassen van de NEN-EN 1838, daarna het Bbl en als laatste het Arbobesluit.
De norm NEN-EN 1838 is de meest praktische norm en geeft een aantal aandachtspunten en eisen aan. Een voorbeeld is de buitenkant van iedere deur, die als nooduitgang in gebruik is. Daar moet noodverlichting hangen. Noodverlichting stopt namelijk niet bij de uitgang. Tevens geeft de NEN-EN 1838 aan dat EHBO-posten en brandblusmiddelen aandachtspunten zijn, want hiervoor gelden andere eisen (5 lux). Ook moet er bij trappen, een verandering van richting en kruisingen van gangen noodverlichting hangen. Een andere eis is dat de luminantie van elk deel van de veiligheidskleur van de vluchtrouteaanduiding minimaal 2 cd/m² moet bedragen in alle relevante kijkrichtingen.
Het Bbl definieert de eisen voor noodverlichting en verwijst, onder andere, naar een aantal artikelen uit de NEN-EN 1838. Een paar van deze eisen zijn bij stap 2 al genoemd, namelijk over de bezettingsgraad. Ook staat in het Bbl dat vluchtrouteaanduiding op een duidelijke waarneembare plaats moet hangen.
Daarnaast eist het Arbobesluit dat de werkgever ervoor moet zorgen dat zijn werknemers zich in veiligheid kunnen brengen. Zo moeten risicovolle werkplekken voorzien zijn van adequate noodverlichting. Deze risicovolle werkplekken komen voort uit de risico-inventarisatie van de organisatie (RI&E). Bekijk hier een lijst met mogelijke risicovolle werkplekken. De Arbowet zegt ook dat vluchtwegen en nooduitgangen, als ze slecht zichtbaar zijn, voorzien moeten zijn van adequate noodverlichting. Ook moeten die altijd open en vrij van obstakels zijn.
Ga naar de cursus
Lees meer over de cursus Projecteringsdeskundige Noodverlichting.
Projecteren maar!
Nadat je de eerste vier stappen hebt doorlopen is het tijd om ook daadwerkelijk te gaan projecteren. Dit kan digitaal of op papier. Bij een digitale projectie heb je de mogelijkheid om gebruik te maken van Autocad en/of PDF. Anders zijn stickers met pijlen een goed alternatief om op een papieren plattegrond de vluchtrouteaanduiding aan te geven.
Bij het projecteren van noodverlichting blijft het zo dat je zelf de nodige ruimte voor een eigen interpretatie van de regelgeving hebt. Maar wat je ook doet, zorg voor een goede onderbouwing. Daarmee onderstreep je jouw expertise naar de klant toe. Wil jij je nog meer bekwamen in het projecteren van noodverlichting? Volg dan de cursus Projecteringsdeskundige Noodverlichting.