Is noodverlichting verplicht in appartementencomplexen?

In het trappenhuis van een appartementen gebouw is noodverlichting niet verplicht. Een hoog (> 70 meter) woongebouw geldt als uitzondering.

Wat zegt het Bouwbesluit?

Om te beginnen moeten we ons afvragen wie verplichtingen stelt aan de
(nood-)verlichting. Dat is, in basis, uiteraard de wetgever. De verplichting tot de aanwezigheid van een verlichtingsinstallatie staat beschreven in artikel 6.1 van het Bouwbesluit. In het aansturingsartikel wordt al direct de reden vermeldt voor de verplichting van een verlichtingsinstallatie: “Een bouwwerk heeft een zodanige verlichtingsinstallatie dat het bouwwerk veilig kan worden gebruikt en verlaten.” Het gaat dus om de veiligheid van de in het bouwwerk aanwezige personen.

Daarnaast is ook de gebruiksfunctie van het gebouw van toepassing. De wetgever maakt onderscheid in verschillende functies van een gebouw. Heeft het bijvoorbeeld een zorgfunctie, een woonfunctie of valt het in de categorie ‘overige gebruiksfuncties’ – denk hierbij aan het stallen van motorvoertuigen. Het is logisch dat aan verlichting in een parkeergarage andere eisen worden gesteld dan aan verlichting in de gezondheidszorg.

Wat is de gebruiksfunctie van het gebouw?

Lezen we iets verder, dan beschrijft artikel 6.2 de uitgangspunten voor de vereiste verlichtingssterkte: “Een verblijfsruimte heeft een verlichtingsinstallatie die een op een vloer, een tredevlak of een hellingbaan gemeten verlichtingssterkte kan geven van ten minste 1 lux.” Hier komt noodverlichting om de hoek kijken. Het is namelijk enkel door toepassing van noodverlichting mogelijk om in elke situatie een verlichtingssterke van 1 lux te behouden. De nota van toelichting vult als volgt aan: “Vanuit een oogpunt van gebruiksveiligheid (veilig vluchten) is in het algemeen een op de vloer (voor personen bestemde vloer of hellingbaanvloer) of tredevlak (bovenzijde van een traptrede) gemeten verlichtingssterkte van 1 lux voldoende… Bovenstaande uitgangspunten leiden ertoe dat op grond van het eerste lid voor bijna alle gebruiksfuncties een verlichtingsinstallatie in verblijfsruimten is voorgeschreven.” Het Bouwbesluit noemt ook een paar voorbeelden van gebruiksfuncties waarin de vereiste 1 lux niet van toepassing is, namelijk: “…voor bijvoorbeeld ruimten van een industriefunctie voor opslag, voor het houden van dieren of voor andere agrarische doeleinden.”

We kunnen dus concluderen dat noodverlichting verplicht is in de van toepassing zijnde ruimtes in appartementencomplexen. Dit zijn verblijfsruimtes, besloten ruimtes en onder het meetniveau gelegen functieruimtes. Vanaf deze ruimtes moet noodverlichting naar de uitgang leiden. In de praktijk zien we dat er ook noodverlichting geplaatst wordt in de trappenhuizen, portalen en gangen van bergingen.